Tkanje ćilima na razboju su od davnina radile žene za potrebe kuće i domaćinstva. Predivan spoj boja i šara,na prirodan način bojene vune, postali su umjetnost koja u svakom ćilimu, ćebetu i serdžadi ostavlja dio mašte, ornamentike, duboko utkane u svijest  tkalje. O starim zanatima i modi ćemo nešto reći u ovom tekstu.

Godina 1463. mogla bi se nazvati prelomnom, kako u samom životu naših predaka tako i u trgovini i zanatstvu.

Te godine palo je bosansko carstvo, a malo kasnije i zemlja hercegova 1482. godine. Dolaskom Turaka na vlast nastale su velike promjene u trgovini i zanatstvu.

I u Brčkom je u tursko doba, na tržištu se prodavala roba iz Orijenta, Dubrovnika i od Mletaka.Tako se u trgovinama mogla kupiti SVITA ( tkanina) i to PUSTANJA ( iz Firence), ČENDRA ( iz Mletaka), AKSAMIT ili BROKAT, DAMASKIN ( iz Damaska), AZDIJA i BRAČIN ( vrsta širita), KAVAD, ČOHA, GRIMIZ i druge.

U kućnoj radinosti od vune su se pravile ĆEBETA, ĆILIMI, domaće sukno i klašnja.Otkana ćebeta su se valjala u stupama a potom prodavala. Radnici koji su pravili ćebeta zvali su se ĆEBEDŽIJE.

Nakon tkanja sukno se valjalo u stupama a kasnije bojadisalo. Bolje vrste sukna su se uvozile i to ŠAJAK i još finije ABA.

Od abe su se pravile kabanice zvane '''bugar kabanice'' a majstori koi su krojili odjeću od sukna zvali su se ABADŽIJE.

Kostrijet su prerađivali majstori zvani MUTABDŽIJE, a pravili su pokrovce, ili mutabe,zobnice,džebre i bisage.Poseban posao mutabdžije su radile od klašnje. Pouzdano se zna da se u 17. vijeku ova tkanina prodavala na aršin. Inače se ova tkanina upotrebljavala i za dječije pelene.

Posao oko pravljenja jorgana radili su majstori zvani HALAČI. Ovaj zanat je bio naročito razvijen u Brčkom i brčanski halači su bili nadaleko čuveni.I poslije drugog svjetskog rata ovaj zanat ostaje u Brčkom, a tradiciju je nastavilo preduzeće ''Mladost''i brčanska tekstilna industrija ''Majevica''.

JAKŠAMDŽIJE su tkale platno ali je ovakvih obrtnika bilo vrlo malo i krajem 16. vijeka nestaje im traga, a tkanje beza prelazi u ženske ruke. Bez su tkale i prodavale siromašnije žene i djevojke i time se prehranjivale. Posebne su bile opet žene koje su nosile bez i prodavale ga po kućama bogatijeg svijeta ili na čaršiji. One su se zvale trgovke. Tkalje su trgovkama davale pazarluk, obično je iznosio 10 procenata od prodane robe. U Brčkom su obično trgovke bile Cincarke (Aromunke), koje su dolazile iz Zovika, a neke od njih su bile nastanjene i u gradu gdje su im muževi imali manje trgovine.Trgovkinje su uz bez prodavale i razne ručne radove kao što su vez, ere, ponekad od zlatnih predmeta i odjeću.

Trgovkinje nikada nisu smjele kazati čije su to stvari ili roba, jer se radilo većinom o imućnijim ženama muslimanske nacionalnosti koje su na taj način željele da ''imaju vlastiti novac''. Ali zato su trgovkinje imale obavezu da tim ženama kažu kome su robu prodale.

autor:Atah Mahić / rahic.ba